به گزارش مشرق، سیدرحیم نعمتی در یادداشت روزنامه جوان نوشت:

رقابت درون‌خاندانی در آل‌سعود برای فتح پست‌های کلیدی و به خصوص مقام پادشاهی این کشور چیز جدیدی نیست و سابقه‌ای طولانی داشته اما از دو هفته قبل که ملک سلمان، پادشاه آل‌سعود، پسر خود را به مقام ولیعهدی رساند، این رقابت رفته رفته به نوعی مبدل به جنگ درون‌خاندانی شده است. حکم ملک سلمان در روز چهارشنبه 21 ژوئن باعث شد تا برادرزاده‌اش، محمد بن نایف، از مقام ولیعهدی کنار گذاشته شود و محمد بن سلمان جای او را بگیرد، هرچند این حکم تأیید 31 رأی از 34 عضو هیئت بیعت را داشت اما نمی‌توانست اطمینانی به انتقال مسالمت‌آمیز ولیعهدی را ایجاد کند. حالا با گذشت نزدیک به دو هفته وضعیت درون آل‌سعود به آن حد از نزاع درونی رسیده که حتی حامیان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای این خاندان نگران از حال و روز آن باشند و نگرانی‌های خود را به نوعی بیان کنند. رصد رسانه‌های امریکایی و از جمله وال استریت ژورنال و گزارش اخیر مرکز مطالعات امنیت ملی در رژیم صهیونیستی نمونه‌هایی از بیان این نگرانی است که تردیدهایی نسبت به حاکمیت بی‌دردسر محمد بن سلمان بر آل‌سعود را نشان می‌دهند.

مرکز مطالعات امنیت ملی این تردیدها را از زاویه‌های مختلف اقتصادی، نظامی و امنیتی بیان می‌کند. از جهت اقتصادی، محمد بن سلمان بانی سند 2030 آل‌سعود است تا این خاندان را تا آن موقع از وابستگی تام و تمام به درآمدهای نفتی نجات بدهد اما به نظر این مرکز، راه خروجی که محمد بن سلمان از این وابستگی ترسیم کرده باعث ایجاد موجی از ناامیدی در محافل سعودی‌ها شده است. آل‌سعود تا کنون و به خصوص از ابتدای بهار عربی و با درآمدهای نفتی یک نوع معامله با مردم عربستان می‌کرد به این نحو که با اختصاص بخشی از درآمدهای نفتی برای رفاه عمومی، رضایت مردم را برای تداوم حاکمیت خود می‌خرید اما راه محمد بن سلمان تا 2030 این معامله را به خطر انداخته است. این مرکز مطالعاتی خطر مورد نظر را در گزارش خود با بی‌اعتمادی عمومی مردم در برابر ولیعهد جدید بیان می‌کند که از مردم می‌خواهد ریاضت‌های اقتصادی را قبول کنند و همین نیز «طوفانی از انتقاد را در رسانه‌های اجتماعی ایجاد خواهد کرد.» رسانه‌های امریکایی هم حال و روز محمد بن نایف را در این دو هفته زیر نظر داشته‌اند و پیش از این خبر محدودیت‌های گسترده برای او را منتشر می‌کردند که محمد بن سلمان هم محافظان مورد اعتمادش را دور او گماشته و هم اینکه رفت و‌ آمدهای او را تا آنجا محدود کرده که در عمل او را در خانه زندانی کرده است.

حالا مقام‌های امریکایی به وال استریت ژورنال از گسترش سرکوب به دیگر اعضای آل‌سعود و حتی فعالان اجتماعی خبر می‌دهند و می‌گویند که در میان افراد احضار شده به وزارت کشور، برخی از فعالان و چهره‌های مذهبی دیده می‌شوند تا به صورت مستقیم از آنها تعهد گرفته شود.

این نحو گسترش وسیع سرکوب و درگیری درون‌خاندانی در حالی انجام می‌گیرد که مجتهد، فعال سیاسی و توئیترنویس مشهور عربستانی، در جدیدترین افشاگری خود از تحرک تازه برای ملک سلمان پرده برمی‌دارد. مجتهد بارها از تحرکات پشت پرده آل‌سعود خبر می‌داد و از نخستین کسانی بود که رقابت پنهانی محمد بن سلمان با محمد بن نایف را رو کرده بود و حالا از تحرکی می‌گوید که در آل‌سعود برای حمایت از احمد بن عبدالعزیز ایجاد شده تا با کنار زدن ملک سلمان از پادشاهی، او را به این مقام برساند. احمد بن عبدالعزیز مثل ملک سلمان از هفت سدیری مشهور است و مدتی هم وزارت کشور آل‌سعود را به عهده داشت که ملک عبدالله، پادشاه سابق آل‌سعود، او را از بیم قدرت گرفتنش کنار زد اما مخالفان ملک سلمان و پسرش در آل‌سعود به او روی آورده‌اند تا به این وسیله مانع از رسیدن محمد بن سلمان به تخت پادشاهی باشند.

به نظر می‌رسد محمد بن سلمان تاکنون تمام توجه خود را معطوف محمد بن نایف کرده تا او نتواند از توانایی‌ها و روابط امنیتی خود استفاده کند اما در این شرایط و اوضاع باید مراقب دیگر شاهزادگان آل‌سعود باشد که گزینه‌هایی غیر از محمد بن نایف و توانایی‌هایش برای جنگیدن و سرنگون کردن او دارند. محمد بن نایف یا احمد بن عبدالعزیز یا دیگر گزینه‌ها تنها یک وجه از مشکلات محمد بن عبدالله است و مشکلات اقتصادی و پیامدهای منفی تجاوز نظامی به یمن و چالش اقتصادی، سیاسی و امنیتی با قطر دیگر وجوهی هستند که گریبان او را گرفته‌اند و باعث شده‌اند تا آل‌سعود به صورت کم‌سابقه‌ای درگیر جنگ داخلی برای کنار زدن پدر و پسری از قدرت بشود.

منبع: روزنامه جوان